از بیشتر شخصیت‌هایی که در شاهنامه حضور دارند، می‌توان در متن‌های دوران باستان نشان یافت. داستان‌های مربوط به این شخصیت‌ها، ریشه در روایت‌های بسیار کهنی دارد که با گذر از پست و بلند تاریخ فرهنگی این دیار به دوران نوتر رسیده است. کاووس از جملة چنین شخصیت‌هایی است. این پادشاه در میان پادشاهان حماسة ملی، بیشترین و طولانی‌ترین حضور را در شاهنامه دارد. هم‌چنین از او و کارهایش در اوستا، متن‌های پهلوی و متن‌های پس از اسلام (فارسی و عربی) نیز سخن رفته است. هرچند در اوستا از کاووس و برخی کردارهایش یاد شده است، اما خطوط اصلی چهرة این شخصیت در متن‌های پهلوی و متن‌های پس از اسلام (فارسی و عربی) نمودار می‌شود. در این مقاله پس از اشاره‌ای کوتاه به نام و شخصیت کاووس، برخی از کرده‌های این پادشاهِ نامدار، چون آسمان‌نوردی، جنگ‌های مازندران و هاماوران و ... براساس متن‌های موجود از دوران باستان تا شاهنامه بررسی شده است.
ابتدای صفحه